Youtube, kuruluşunda arkadaşlık sitesi olarak yayın hayatına başlamıştır. Youtube üç arkadaş tarafından kurulmuş fakat işler istedikleri gibi olmayınca Google’a satılmıştır. Google, YouTube’u satın aldıktan sonra “Broadcast yourself” yani kendini yayınla sloganıyla birçok kişinin kanala abone olmasını sağlamıştır. Böylelikle YouTube her insanın hayatının bir parçası olmuştur. Kanal yalnızca ünlülerin videolarını değil, herkesin videolarını yayınlayacağı bir platform haline gelmiştir.
Ebeveynler için bir şey ifade etmese de Enes Batur, Orkun Işıtmak ve Danla Bilic, Z kuşağı yani günümüz çocukları tarafından tanınma ihtimali yüksek bir olasılıktır. Çocuklar tarafından eğlenceli bulunan videolar sürekli izlenmekte ve video çeken kişi ile aralarında bir bağ olmasına sebep olmaktadır. YouTube platformunda çocuğun karşısına çıkan video, yaşına ve yapısına uygun olmayabilir.
YouTube’un yeni platformu YouTube Kids, çocuklar için içerik anlamında zengin bir platform olarak karşımıza çıkmakta, fakat YouTube Kids ülkemizde şu anda aktif olarak yayında bulunmamaktadır.
YouTube çok çeşitli bir platformdur. İsteyen herkes video çekip yayınlayabilmektedir. Çocuk videosu olarak görünen birçok video içerisinde çocukların zihin yapılarını etkileyecek birçok zararlı içerik olabileceğini YouTube da kabul etmektedir. Youtube bu videolar için her ne kadar denetim mekanizmaları kursa ve denetlemeye tabi tutsa da birçok zararlı içerik hala bu videolarda mevcuttur.
Çocuklarınız YouTube 'da video izlemeyi ve zaman geçirmeyi ilgi çekici bulabilmektedir. Bu durumda çocuğunuzun video denetimini yapmakta ebeveynlere düşmektedir. Videoların analizini yapmak için çocuğunuzla birlikte veya yalnızken bu videoları izlenerek video içeriği hakkında bilgiye sahip olunabilmektedir.
Çocuğumun YouTube‘da İzlediği Videoları Nasıl Kontrol Altında Tutarım?
Genel olarak, çocuklar belirli kanallara yönelmekte ve belirli kanalları takip etmektedirler. Çocuklara bu kanalları neden takip ettikleri sorulduğunda ise kanalda bulunan video içeriklerinin eğlendirici özelliğinden dolayı takip edilip izlenildiği anlaşılmaktadır. Çocuğunuz takip ettiği kanalların içeriği hakkında ebeveynleri ile bilgi paylaşmıyorsa, mutlaka kanal adı öğrenilmeli ve daha sonra birkaç video izlenerek kanaldaki videolar hakkında bilgi sahibi olunması gerekmektedir.
Çocuğumun YouTube‘da ne izlediğini nasıl öğrenebilirim?
Birçok ebeveyn çocuğunun YouTube‘da izlediği içerikten endişe etmektedir. Youtube platformunda çocuğun izleme alışkanlıklarını takip etmenin belirli yolları bulunmaktadır. Çocuğun YouTube hesabı varsa YouTube‘da en son izlediği videolar, izleme geçmişine dayalı önerilen videolar ve izlediklerine benzer kanallar için öneriler görülebilmektedir. Çocuğunuz "izleme geçmişini" silse bile, önerilerin tümü izlediği şeylerle ilgili olacaktır.
Çocuklarımın YouTube'daki şüpheli videolara maruz kalmasını nasıl en aza indirebilirim?
Çocuklar genellikle kendilerini eğlendiren kanallara abone olmakta ve eğlendirici videoları izlemektedirler. Youtube’da bir kanala abone olunduğunda, kanala yeni bir video yüklendiği takdirde bildirim gelmekte ve çocuğun dikkatini çekmektedir. Gelen bildirim doğrudan ilgili öğelere gitmeyi daha kolay ve daha hızlı hale getirmektedir. Bu nedenlerle abone olunacak kişilerin, ebeveynlerin gözetiminde seçilmesi gerekmektedir. Youtube üzerindeki bir diğer seçenek ise daha sonra izle özelliğidir. Daha sonra izle özelliği kullanılarak çocuğun izleyeceği içeriklerin seçimi kolaylaşacaktır. Bunların yanında oynatma listesi oluşturmak ve çocuk video izlemek istediği takdirde bu oynatma listesi üzerinden izlemesi de seçenekler arasında yer almaktadır.
Çocuğumun YouTube‘da izlediği videoların arkasında kimin olduğunu nasıl bulabilirim?
Çocuğunuzun Youtube’da kimleri takip ettiği önemli bir konu olarak yer almaktadır. Bu sebeple içerik üreticisinin kim olduğu araştırılmalı ve içerik üreticisi hakkında bir fikir sahibi olmak gerekmektedir. Her videonun içerik üreticisinin adı video penceresinin altında görünmektedir ve genellikle videonun veya kanalın video içerik üreticileri hakkında biraz bilgi içermektedir. Merak edilen kanal sahibi, Google üzerinden arama seçenekleri kullanılarak, hakkında araştırma yapılabilmektedir. Bunun yanı sıra kanal sahibinin sosyal medyada kanalını tanıtmak için açtığı hesaplardan birinde gerekli incelemeler yapılarak kanal ve içerik üreticisi hakkında fikir sahibi olunabilmektedir.
YouTube‘da Çocuğum İçin Zararlı Olabilecek Videoları Görmemesini Nasıl Sağlarım.
YouTube sayfanın sağ tarafında bulunan “Önerilen Videolar” listesi mevcuttur. Burada bulunan videolar, o anki izlenen videolar ile alakalı videolar olacak şekilde sıralanmaktadır. Burada çıkan öneri videoları bir algoritmaya dayandıkları için elle müdahaleye kapalı olmaktadır. Bunları çocuğunuzun yaşına ve çıkarlarına göre iyileştirebilmek ise şu şekilde mümkündür; video başlığının yanındaki üç noktaya tıklanılmakta ve "Bu kanalı önerme" seçildikten sonra o kanalla ve video ile alakalı videoyu artık YouTube göstermemeye çalışacaktır.
Çocuğuma Uygun Olmayan Reklamları YouTube‘da Nasıl Engelleyebilirim?
YouTube‘da video izlerken çocukların karşısına çıkacak birçok reklam mevcuttur. Çocukların esas amacı video izlemek de olsa yaşına uygun olmayan birçok reklam karşısına çıkabilmektedir. Reklamları azaltmak veya sınırlamak mümkün olmamaktadır. Videoda çıkacak reklamlar ile ilgili en iyi seçenek çocuklarınızla reklamlar hakkında bilinçlendirici konuşma yapmak olacaktır. Alternatif olarak ise YouTube Premium'a üye olunabilmektedir. Reklamlar Youtube Premium üyelerine gösterilmemektedir.
YouTube‘da herhangi bir ebeveyn kontrolü var mı?
YouTube genel olarak 13 yaş üstü kişiler için daha uygun bir platform olarak görülmektedir. Ancak YouTube’un uygun bulduğu yaş seviyesindeki bir video ebeveynlerin değerlendirmelerine göre uygun yaş kriterlerini sağlamayabilmektedir. YouTube, şüpheli öğeleri sınırlayan Kısıtlı Mod adlı bir filtre hizmetine sahiptir. Hesap ayarları sayfasında, sayfanın altında bulunan Kısıtlı Mod butonu ile Kısıtlı Mod aktif hale getirilebilmektedir. YouTube ayrıca mola vermenizi ve zamanınızı kısıtlamanızı hatırlatan bazı ek ayarlar sunmaktadır. Çocuklarınızın YouTube‘da izleyebilecekleri videolar üzerinde daha fazla kontrol sahibi olmak ve daha güvende tutmak istiyorsanız ekran zaman sınırlamaları gibi bazı özellikler sunan uygulamalar da faydalı olabilmektedir.
